In de Nederlandse wet geldt een onderscheid tussen regelend recht en dwingend recht. Van dwingendrechtelijke regels kan niet worden afgeweken. Afwijkende bedingen zijn ongeldig (nietig). Regelend recht vervult een aanvullende functie. Als partijen niets hebben afgesproken, dan geldt de wettelijke regel. Maar partijen mogen ook wat anders afspreken, waardoor die afwijkende afspraak tussen hen geldt.

Semi-dwingend recht of ‘driekwart dwingend recht’

Er zijn ook bepaalde regels, waarvan partijen niet zelf af mogen wijken, maar waarvan in een andere algemeen geldende regeling van kan worden afgeweken. Dit noemen we semi-dwingend recht. We zien dit met name in het arbeidsrecht, waarbij in een CAO of een ministeriële regeling voor ambtenaren van de wet mag worden afgeweken.

Deze regels worden ook wel driekwart dwingend recht genoemd.